Zabytki na Ostrogu




1) Zamek Piastowski

Informacje:

Zamek Piastowski to stary gród, którego początki są nie do końca znane. To najcenniejszy średniowieczny zabytek w województwie śląskim. Zachowana do naszych czasów budowla, będąca wynikiem wielu przebudów, dokonywanych w kolejnych wiekach, jest swoistą mieszanką stylów architektonicznych. Jednym z cenniejszych obiektów zamku jest kaplica św. Tomasza Becketa z Canterbury, zwana perłą śląskiego gotyku. Raciborski zamek i kaplicę można zwiedzać codziennie, odbywa się tam także szereg różnych imprez.

Historia:

Początki raciborskiego grodu owiane są aurą pewnej tajemniczości, gdyż niejasność źródeł pisanych pozwala na wiele domysłów. Pierwszej wzmianki niektórzy dopatrują się już w przekazie z 845 r. określanym jako Geograf Bawarski, wspominającym o plemieniu Gołężyców, zamieszkującym dorzecze górnej Odry. Pośród pięciu grodów, należących do plemienia, jednym miałby być właśnie Racibórz. Badania archeologiczne wskazują na powstanie grodu w wieku X. Raciborski gród wzmiankowany jest przez Galla Anonima, który wspomina, iż w 1108 r. wojska Bolesława Krzywoustego odbiły budowlę z rąk Morawian. O tym, że gród był dobrze ufortyfikowany, świadczy odparcie w 1241 r. ataku Tatarów. Początkowo była to budowla drewniano-ziemna, później wzniesiono kolejne części z kamienia, zaś pierwsze partie ceglane powstały prawdopodobnie w wieku XIII. Jak podają źródła historyczne około 1290 roku powstała kaplica zamkowa, która jest pomnikiem ugody pomiędzy księciem Henrykiem IV Probusem (Prawym) a biskupem wrocławskim Tomaszem II. Otrzymała wezwanie angielskiego męczennika – biskupa z Canterbury. Warto dodać, że wezwanie to jest wyjątkowo rzadkie na ziemiach polskich. Święty Tomasz Becket patronuje jednej z kaplic Archikatedry na Wawelu czy pocysterskiemu kościołowi w Sulejowie. Do 1416 roku pełniła rolę kolegiaty, była świadkiem chrztów, ślubów arystokracji czy procesji, wiernie służyła dworowi książęcemu.

zamek


2) Browar Zamkowy

Informacje:

Browar w Raciborzu. Spośród czynnych browarów polskich raciborski Browar Zamkowy posiada jedną z najstarszych tradycji warzenia piwa sięgającą początków XVI wieku. Obecny budynek zakładu pochodzi jednakże z XIX wieku, kiedy po pożarze wzniesiono w północno-zachodnim skrzydle dawnego zamku książąt raciborskich nowe zabudowania browarnicze.

Historia:

Najstarsze, pisemne wzmianki o piwowarstwie raciborskim pochodzą z 1293 i znajdują się w poradzie prawnej udzielonej na prośbę miasta przez radcę i ławników Świdnicy. Rok później książę Przemysław raciborski nadał miastu prawo mili zapowiedniej, określającej, że w obrębie 1 mili od murów miasta raciborzanie posiadali monopol warzenia i wyszynku, rzemiosła i handlu. Piwowarstwo musiało istnieć w Raciborzu już dużo wcześniej, jeszcze za czasów księcia piastowskiego Mieszka Plątonogiego, gdyż raciborska osada przedlokacyjna posiadała prawo targu i wyszynku potwierdzona źródłowo w 1217. Pierwsza jednoznaczna wzmianka o browarze książęcym przy zamku w Raciborzu pochodzi z 1567 z księgi gruntowej komory książęcej[2]. Przypuszcza się, że browar powstał na początku XVI wieku po gospodarczej reorganizacji komory książęcej. Wiadomo również, że w 1559 powstała Karczma Zamkowa, która zapewne szynkowała piwo książęce.

browar


Kościół św. Jana Chrzciciela w Raciborzu

Informacje

Neogotycki kościół parafialny parafii św. Jana Chrzciciela położony w Raciborzu na Ostrogu. Obecny budynek wzniesiony został w latach 1856–1866.

Historia

Ciągle jeszcze trwają spory co do dokładnej daty powstania kościoła na Ostrogu. Jednak, jak podają teksty źródłowe, kościół ten został wzniesiony w XIII wieku. Funkcjonował, podobnie jak w Strzegomiu, Wleniu oraz Opolu jako kościół grodzki (poza obrębem fortyfikacji grodowych). Wezwanie św. Jana Chrzciciela na Śląsku było w owym czasie dość rzadkie. Za najbardziej prawdopodobną hipotezę przyjmuje się, iż Janowi Chrzcicielowi poświęcona była pierwotnie kaplica zamkowa, która to została "przeniesiona" poza tereny zamku i funkcjonowała jako odrębny kościół. W 1307 r. kościół był drewniany i nie posiadał praw parafialnych. Brak murowań można wyjaśnić tym, że wówczas nie tolerowano w bezpośrednim sąsiedztwie zamku murowanych domów Bożych. Powodem tego była możliwość schronienia się w nich wdzierających się wrogów. Dalszy ciąg historii kościoła nie jest znany. Prawdopodobnie drewniany kościół pochłonął wielki pożar w 1574 r. Jednak źródła nie potwierdzają, która świątynia została wtedy zniszczona. Są natomiast dowody, iż kościół uległ pożarowi w 1637 r. Kościół został odbudowany przez hrabiego Jerzego Oppersdorfa, właściciela raciborskich posiadłości zamkowych. W 1649 r. biskup dokonał konsekracji nowego kościoła oraz trzech ołtarzy. W miarę upływu lat i zmieniania się kapelanów rozbudowywano i wzbogacano wnętrze, teren wokół kościoła, powiększano okna, w 1730 wstawiono organy, rozbudowano wieżę. Kościół posiadał główny ołtarz, wystawiony ku czci Świętej Dziewicy i patrona. Znajdowały się tam także dwa mniejsze ołtarze – przy wejściu Imienia Jezusa i po lewej stronie ołtarza głównego. Na początku XIX wieku wspominany jest również ołtarz boczny św. Sebastiana. W 1856 r. postanowiono wznieść nowy kościół. Ten, który już istniał, wymagał kapitalnego remontu, a stale rosła liczba wiernych. Postanowiono postawić nową budowlę obok istniejącego kościoła. Zdecydowano o wzniesieniu budowli w stylu neogotyckim. Budowę ukończono w roku 1866. Stary kościół, wybudowany w stylu barokowym przeniesiono do Zawady Książęcej. Tam stał do 1993 roku, kiedy to uległ spaleniu po uderzeniu pioruna.

kosciol